Tabletki na sen są w stanie sprawić, że szybko zaśniesz i prześpisz całą noc bez wybudzań. Jednak muszą być dobrze dobrane. Wiele osób słyszało o melatoninie czy walerianie, jednak nie w każdym wypadku okażą się one skuteczne. Zobacz listę 17 skutecznych tabletek na sen, 4 metody nie wymagające przyjmowania leków i listę 6 nieskutecznych sposobów. Przestań błądzić w tej kwestii i znajdź swój sposób na dobry sen. Poznaj też leki, które najprawdopodobniej w przyszłości pojawią się w Polsce.
Tabletki na sen bez recepty:
1. Numerem jeden wśród tabletek na sen do krótkotrwałego stosowania jest melatonina
To hormon naturalnie wydzielany w nocy, który zapewnia szybkie zasypianie oraz ciągły sen. Światło hamuje jego produkcję, dlatego zazwyczaj nie śpisz w dzień, tylko w nocy. Gdy brakuje melatoniny, sen jest zaburzony, a organizm “odbija sobie” brak snu drzemkami w dzień.
U których osób brakuje melatoniny? Hormonu tego ubywa z każdym rokiem życia, dlatego z dobroczynnych właściwości melatoniny skorzystają głównie osoby starsze. Dwie kolejne sytuacje, w których się sprawdzi to: jet lag (przy zmianie stref czasowych) oraz przystosowanie do pracy zmianowej.
Z uwag praktycznych: przyjmuje się ją na około 1 godzinę przed snem w dawce 1 mg u młodszych dorosłych do 5 mg u seniorów. Nie spodziewaj się działania melatoniny w ciągu 30 minut, będzie to raczej godzina. Początkowo działa dość słabo, w pełni po dwóch tygodniach, gdy skumuluje się w organizmie;
2. Doksylamina
To dobry wybór, gdy nie można usnąć w przeciągu ½ godziny
3. Waleriana
Ekstrakt z korzenia waleriany jest najczęściej używanym ziołem na sen. Czy słusznie? Wyniki badań, chociażby dużego badania zbierającego 16 innych, są niejednoznaczne. Bez wątpienia natomiast waleriana poprawia jakość snu kobiet w okresie menopauzy. W jednym z badań stosowano dawkę 530 mg 2 razy dziennie przez 4 tygodnie.
To nie koniec listy. Za chwilę poznasz również tabletki na sen na receptę.
Nieskuteczne tabletki na sen bez recepty
Wśród nieskutecznych tabletek na sen wymienia się: rumianek, dziurawiec, dereń, kava-kava, alkohol czy L-tryptofan. Kava-kava może ponadto prowadzić do uszkodzenia wątroby. Z kolei alkohol poza toksycznym wpływem na organizm zwiększa wręcz liczbę wybudzań w nocy. To metoda “leczenia” z XIX wieku.
Tabletki na sen na receptę
Leki na bezsenność na receptę to arsenał leków z wielu grup: stosowanych typowo na sen, na sen plus depresję albo na sen i psychozy. Nie ma tu lepszych ani gorszych, dlatego przedstawimy je w kolejności alfabetycznej:
4. Agomelatyna
Otwiera listę tabletek na sen na receptę, ale nie jest to najczęściej używany lek na bezsenność. To tak jakby melatonina plus – działa nasennie, ale też przeciwdepresyjnie. U Pacjentów z depresją uskarżających się na problemy ze snem agomelatyna to niejako dwa w jednym. Dawka 25 mg najczęściej zupełnie wystarcza, by pomóc na depresję i bezsenność. Brać czy nie brać?
5. Amitryptylina
To potężna broń w walce z depresją, ale też lek na bezsenność. W małych dawkach 10-25 mg działa nasennie.
6. Benzodiazepiny
Są bezpieczniejsze od barbituranów, jednak to nie pierwszy wybór wśród leków na bezsenność. Stosuje się je w zasadzie tylko w bezsenności trwającej poniżej 1 miesiąca. Sięgamy wtedy po temazepam lub estazolam. Niestety stosowane na dłuższą metę (powyżej 6 tygodni) uzależniają;
7. Chlorprotiksen
To z pozoru nietrafiony wybór. Lek na schizofrenię w bezsenności? W malutkich dawkach (nawet 3,75 mg) sprawdza się jednak jako lek nasenny i nie ma działania antypsychotycznego. Senność po leku to w zasadzie jego skutek uboczny.
8. Doksepina
To jeden ze starszych leków przeciwdepresyjnych i jednocześnie tabletek na sen. Czy przez to mniej skuteczny? Nie. Według 2 dużych, wiarygodnych badań doksepina nie tylko skraca okres od położenia się do łóżka do momentu zaśnięcia. Przeciwdziała też wybudzaniom w środku nocy, jak i nad ranem. W rezultacie znacząco poprawia się jakość snu. Już 5-10 mg doksepiny potrafi przywrócić ciągły sen.
9. Hydroksyzyna
Po ten lek niekiedy sięgam, gdy Pacjent doświadcza przed zaśnięciem lęku i gonitwy myśli. Nasennie działają dawki od 5 do 50 mg. Nie warto się zniechęcać, gdy dawka 10 mg nie działa, może po prostu jest za niska.
10. Kwetiapina
To lek z tej samej grupy co chlorprotiksen. Już 6,25 miligrama potrafi zdziałać cuda w kwestii bezsenności – znów, jako skutek uboczny. W schizofrenii stosuje się dawki rzędu 400-800 miligramów.
11. Mianseryna
Jest jednym z leków przeciwdepresyjnych. Drobna dawka 10 mg może przywrócić satysfakcję ze snu.
12. Mirtazapina
To młodsza siostra mianseryny. Kiedy Pacjent skarży się na bezsenność i lęk, to mój pierwszy wybór, nawet przed typowo antydepresyjnym lekiem z grupy SSRI. Dawki nasenne mirtazapiny są dużo niższe niż w depresji (15-45 mg). Czasami wystarczy 3,75 mg, ¼ najmniejszej tabletki na 2-3 godziny przed snem;
13. Trazodon
Jest z grubsza ujmując lekiem przeciwdepresyjnym, wpływającym na serotoninę. W dawkach od 25 do 150 mg na około 2 godziny przed snem ułatwia zasypianie i likwiduje przykre wybudzania;
14, 15, 16. Zaleplon, zolpidem i zopiklon
Tak zwane “zetki” to trójka: zaleplon, zolpidem i zopiklon. Czym się różnią? Zaleplon działa błyskawicznie, można go nawet stosować w środku nocy. Zolpidem ma trochę dłuższy rozruch, z praktyki wynika, że zapewnia 7-8 godzin ciągłego snu. Zopiklon z kolei działa wolniej i dłużej. “Zetki” w teorii są bezpieczniejsze od benzodiazepin, w praktyce również potrafią uzależniać.
17. Ramelteon
To lek na bezsenność, który wpływa pozytywnie na poziom melatoniny. To dobry wybór dla Pacjentów mających problemy z zaśnięciem. Dobrze sprawdza się u osób w starszym wieku, u których jest większe ryzyko upadków.
Tabletki na sen, które być może pojawią się w przyszłości
Antagoniści receptora oreksynowego – zarejestrowane w USA Suvorexant, Lemborexant oraz Daridorexant totabletki na sen, które sprawdzają się zarówno w problemach z zaśnięciem, jak i przy wybudzaniach w nocy. Czekamy na rejestrację w Polsce.
Jeśli nie chcesz brać tabletek na sen – 4 metody na bezsenność bez recepty:
- terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest skuteczna w leczeniu bezsenności. Warto przyswoić zasady higieny snu oraz metody relaksacji. Tu znajdziesz konkretne wskazówki.
- akupresura stosowana przez 5 tygodni działa, a jej efektów Pacjenci doświadczają przez kolejne 2;
- problemy ze snem mogą mieć inne, czasem zaskakujące, przyczyny. To zbyt aktywna, można powiedzieć “rozpędzona” i rozgrzana kora mózgu. Żeby ją schłodzić, opracowano Cerêve Sleep System, który chłodzi czoło. To nie żarty. Metoda to została w 2016 r. zatwierdzona przez amerykańskie FDA;
- niekiedy pomocne są zmiany w odżywianiu – unikanie kawy w godzinach popołudniowych oraz alkoholu, a także dużych posiłków przed; położeniem się spać. Wysiłek fizyczny – tak, jednak tylko popołudniem lub wczesnym wieczorem, do 6 godzin przed porą snu.
Problemy ze snem rzadko dokuczają Pacjentowi w pojedynkę. Często towarzyszą depresji lub problemom lękowym, które również można skutecznie leczyć. Istnieje wiele rodzajów tabletek na sen – na receptę i bez recepty. Jest nadzieja i warto z niej skorzystać, aby w końcu przespać całą noc i obudzić się w dobrym nastroju.
