Czy podejrzewasz, że bliska Ci osoba ma depresję? Chciałbyś jej pomóc, ale nie wiesz jak, bo jesteś daleko? Może mieszkasz w innym kraju, województwie czy po prostu nie mieszkacie razem. Może ona nie dopuszcza Cię do siebie, odgradza się, nie odpisuje na wiadomości, nie odbiera telefonów. Dowiedz się, jak wspierać osobę z depresją na odległość.
Podstawa to ogólne traktowanie osoby z depresją. Zasady tutaj są dość uniwersalne – niezależnie od tego, czy z nią mieszkasz, czy jesteś daleko, traktuj ją jak kogoś, kto cierpi.
Czego nie mówić osobie w depresji?
- “weź się w garść”
- “tylko Ci się wydaje, że jest tak źle”
- “idź do pracy, bo Cię z niej wyrzucą i wylądujesz pod mostem”.
Tak, to są autentyczne teksty, które słyszą pacjenci doktor Bondyry. Nie, nie należy tak mówić do NIKOGO.
Co mówić osobie w depresji?
- “jak się czujesz?” i bądź gotowy usłyszeć, że źle (nie wzdychaj ostentacyjnie! Osoba z depresją Cię dobrze słyszy!)
- “jak mogę Ci pomóc?” i bądź gotowy usłyszeć coś w stylu “mnie już nikt/nic nie może pomóc”. Odpowiedz wtedy “jakbym mógł coś zrobić dla Ciebie, to daj mi znać”
- “jesteś bardzo dzielny (albo biedny, w zależności od sytuacji)”. Tak, niektóre osoby z depresją lubią usłyszeć jedno, a inne drugie. Czasem warto pochwalić, czasem wesprzeć, czasem zrobić obie te rzeczy na raz.
Wyróżnić możemy tutaj dwa podejścia – do osoby z depresją, która się leczy i tej, która się nie leczy. W zależności od tego, gdzie znajduje się Twój bliski, potrzebne są różne taktyki.
Jak wspierać osobę z depresją na odległość, jeśli się nie leczy
Przede wszystkim namawiaj do leczenia – nie wiadomo, czy depresja sama odejdzie, a stanowi ryzyko dla życia chorego (15%-20% osób popełnia samobójstwo). Jak? Nie nachalnie, nie stawiaj ultimatum, nie poruszaj tego tematu w każdej rozmowie. Nawiąż do tego delikatnie, pokaż, że możesz jakoś w tym pomóc i zostaw sprawę. Wróć do niej dopiero po pewnym czasie i ponownie porusz temat. Tę kwestię szerzej omawiamy w naszej nowej książce “Jak pomóc osobie z depresją. Porady psychiatry i opiekuna”.
Jak wspierać osobę z depresją na odległość (ogólnie)
Tutaj są konkretne działania, które możesz wykonać. Zastanów się, w jaki praktyczny sposób możesz pomóc. Na przykład:
- jeśli bliski z depresją musi wykupić receptę, a lek jest trudno dostępny (czy szuka tańszego leku generycznego), możesz zaproponować, że obdzwonisz apteki czy sprawdzisz dostępność leku na stronie typu ktomalek.pl,
- jeśli bliski ma problem z dotarciem do lekarza, możesz albo zaproponować, że z nim pojedziesz (jeśli mieszkasz w miarę blisko), albo znajdziesz kogoś, kto to zrobi (np. zmobilizujesz jego rodzinę) czy umówisz wizytę on-line, aby bliski nie musiał wychodzić z domu,
- jeśli bliski ma jakieś inne problemy np. musi znaleźć nową pracę czy mieszkanie, możesz zaproponować, że przejrzysz z nim oferty i go zmobilizujesz, jeśli ma trudności ze znalezieniem motywacji. Możesz też pomóc podjąć decyzję, jeśli nie potrafi tego sam zrobić czy wcześniej podjął pochopną lub nierozsądną i z tego wynikają jego obecne problemy.
Możesz też służyć jako wsparcie emocjonalne, natomiast nie oczekuj, że da to trwałą poprawę
Może “huśtać”, to znaczy nastrój jest zmienny np. wieczorem rozmawiacie i jest już lepiej, a rano znów źle (to najczęstsza tendencja), czasem odwrotnie. Nie wiadomo dlaczego. Traktuj te rozmowy bardziej, jak upuszczanie ciśnienia, żeby nie pęknąć, gdy codziennie dochodzi nowe.
Tak samo w ramach podtrzymywania relacji możecie rozmawiać też o innych rzeczach. Czasem, wbrew depresji, pewne tematy nie pogłębiają smutku, a nawet na chwilę go niwelują np. zdjęcia szczeniaczków czy głupie memy. Możesz je wysyłać, jeśli osoba z depresją wcześniej dobrze na nie reagowała (już będąc chorą), ale też nie licząc, że memy trwale poprawią jej nastrój. To bardziej forma podtrzymania Waszej relacji, wiadomość od Ciebie “hej, myślę o Tobie. Może nie wiem dokładnie, jak Ci pomóc, ale widziałam tego mema i pomyślałam o Tobie”. Natomiast bądź gotowy, że reakcja może być różna, w zależności od aktualnego nastroju osoby z depresją.
To tyle na dzisiaj. Sprawdź również nasz wpis “Jak pomóc osobie z depresją”, gdzie poruszamy różne aspekty tego zagadnienia. Znam (Daria) temat od podszewki (12 lat opiekuję się osobą z depresją), a doktor Anna Bondyra od 15 lat leczy pacjentów z depresją, depresją z lękiem, lękiem uogólnionym czy napadami paniki.